โรคร้ายที่เกิดกับตับ

สำหรับโรคร้ายที่เกิดกับตับ มีหลายโรคด้วยกัน เช่น ตับอักเสบ ตับแข็งจากการดื่มสุรา ไขมันสะสมในตับ โรคตับที่เกิดจากเชื้อไวรัส เป็นต้น ซึ่งถ้าเราไม่สนใจในการรักษาตั้งแต่แรกเริ่มก็อาจทำให้โรคตับลุกลามกลายเป็นมะเร็งตับในที่สุด

ปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดโรคต่าง ๆ เกี่ยวกับตับ

1. การดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์เป็นประจำ เพราะแอลกอฮอล์จะทำให้เกิดความผิวปกติของการใช้โปรตีน ไขมัน และคาร์โบไฮเดรตในตับ ทำให้เกิดภาวะตับอักเสบ และเรื้อรังจนเป็นตับแข็ง

2. การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอ หรือบี เรื้อรัง และไม่ได้รับการรักษา ทำให้เกิดภาวะตับอักเสบเรื้อรัง และกลายเป็นตับแข็งหรือเป็นมะเร็งตับ

3. โรคตับอักเสบจากไขมัน เกิดจากภาวะที่มีไขมันสะสมที่ตับเป็นจำนวนมาก อาจจะกระตุ้นให้เกิดการอักเสบเรื้อรังจนกลายเป็นตับแข็งได้ ซึ่งอาจพบร่วมกับโรคบางชนิด เช่น เบาหวาน โรคอ้วน หรือในคนปกติก็ได้

4. การรับประทานยาบางชนิดเป็นระยะเวลานาน เช่น ยาแก้ปวดพาราเซตามอล ทำให้ตับทำงานหนัก และมีโอกาสเกิดการอักเสบของตับได้

5. การได้รับสารพิษเข้าสู่ร่างกายเป็นประจำ เช่น สารหนู (arsenic) ทำให้ตับทำงานหนัก และเกิดการอักเสบ

อาการเตือนเมื่อตับมีปัญหา

อาการของเท้าบวม ท้องบวม อาจมีตาเหลืองเล็กน้อยหรือไม่มีก็ได้ ฝ่ามือแดง มีจุดแดงรูปแมงมุม ที่หน้าอก จมูก ต้นแขน อาจมีไข้ต่ำ ๆ ต่อมน้ำลายข้างหูอาจโตคล้ายคางทูม และอาจมีอาการขนร่วงในผู้ชาย อาจพบอาการหน้าอกโต และเจ็บเรียกว่า ไกนีโคมาสเตีย (Gynecomastia) ตับอาจคลำได้ค่อนข้างแข็ง ผิวเรียบ ถ้าเป็นมาก จะพบว่ารูปร่างผอม ซีด ท้องโตมาก เส้นเลือดพองที่หน้าท้อง มือสั่น ม้ามโต นิ้วปุ้ม

อาการแทรกซ้อน

ภูมิต้านทานโรคลดลงทำให้เป็นโรคติดเชื้อได้ง่าย เช่น วัณโรค ปอดบวม ถ้าเป็นเรื้อรังจะมีอาการอาเจียนเป็นเลือด เนื่องจากเส้นเลือดขอดที่หลอดอาหาร (esophageal Varices) เกิดแตกซึ่งอาจช็อกถึงเสียชีวิตได้ ในระยะสุดท้ายเมื่อตับทำงานไม่ได้เลยก็จะเกิดอาการหมดสติ เรียกว่า ภาวะหมดสติจากตับเสีย และมีโอกาสเป็นมะเร็งในตับสูงกว่าคนปกติ

การปฏิบัติตัวเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดตับแข็ง

ที่สำคัญที่สุดคือ หลีกเลี่ยงสาเหตุต่าง ๆ ที่กล่าวมาแล้ว ไม่ว่าจะเป็น งดการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ หรือดื่มแต่ปริมาณน้อย ๆ ไม่ดื่มประจำ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงสารพิษ โดยไม่รับประทานอาหารเก่าเก็บ หรือขึ้นรา หากเป็นตับแข็งแล้ว ต้องรู้จักเลือกบริโภคอาหาร ต้องเลือกโปรตีนที่สะอาด ซึ่งเมื่อย่อยแล้วไม่ทำให้เกิดสารพิษที่มากเกินไปจนตับไม่สามารถกำจัดได้หมด เลือกรับประทานซึ่งไขมันดังกล่าว คือ กรดไขมันที่จำเป็น

นอกจากนี้ปัจจุบันยังมีผลิตภัณฑ์เสริมอาหารมากมายที่มีประโยชน์ต่อการทำงานของตับ ในการดักจับอนุมูลอิสระ เพื่อเป็นการขจัดสารพิษที่อาจก่อให้เกิดโรคมะเร็งตับได้ หลังจากที่เป็นโรคตับแข็งแล้ว